Wiele młodych osób interesuje się podjęciem pierwszej pracy, jeszcze przed ukończeniem 18 roku życia. Możliwość zyskania pierwszego doświadczenia zawodowego oraz legalnej pracy umożliwiają zapisy w polskim Kodeksie Pracy. Pracodawcy chętnie zatrudniają młode osoby do prac sezonowych, np.: w gastronomii, przy inwentaryzacjach lub rozdawaniu ulotek.
Zatrudnienie osób nieletnich jest objęte szeregiem przepisów, które mają na celu zadbać o ich bezpieczeństwo. Wyróżnia się dwie grupy wiekowe:
- małoletni – wszystkie osoby poniżej 18 roku życia
- młodociany – osoba pomiędzy 15 – 18 rokiem życia, która może zostać zatrudniona na podstawie umowy o pracę
Młodzież poniżej 15 lat może zostać zatrudniona jedynie na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieło. Dodatkowo rodzic lub opiekun prawny musi wyrazić zgodę na pracę dziecka. Również wymagane jest zezwolenie inspektora pracy. Należy zaznaczyć, że osoby pomiędzy 13 a 15 rokiem życia mogą podąć pracę wyłącznie związaną z działalnością artystyczną, reklamową, kulturalną lub sportową.
Po przekroczeniu granicy 15 lat oraz ukończeniu ósmej klas szkoły podstawowej można ubiegać się o zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. W takim przypadku pracodawca musi zapewnić:
- badania medycyny pracy (bez ważnego orzeczenia pracownik nie może zostać zatrudniony),
- potrzebną opiekę oraz pomoc w celu przystosowania się do wyznaczonej pracy,
- prowadzenie ewidencji czasu pracy młodocianych pracowników
- podlega pod ubezpieczenia społeczne na identycznych zasadach jak pracownicy pełnoletni
Obowiązki osoby nieletniej powinny być związane z przygotowaniem zawodowym lub kwalifikować się jako „prace lekkie”, czyli takie, które nie zagrażają zdrowiu, życiu ani rozwojowi dziecka. Harmonogram pracy nie powinien wpływać negatywnie na codzienne spełnianie obowiązków szkolnych przez pracownika.
Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnoletnie muszą być świadomi, że pracownicy poniżej 16 roku życia nie mogą pracować dłużej niż 6 godzin dziennie, natomiast powyżej 16 lat dłużej niż 8 godzin. Również muszą mieć na uwadze, że czas przeznaczony na lekcje szkolne jest zaliczany do godzin pracy. Dodatkowo w obowiązuje zakaz pracy w godzinach nocnych oraz nadgodzinach. Kodeks pracy opisuje wszystkie przywileje pracowników małoletnich, od dłuższych przerw w trakcie dnia, po maksymalne ilości godzin pracy w tygodniu, dłuższy nieprzerwany odpoczynek kończąc na większej ilości dni urlopowych.
Źródło: